काठमाडौं । विश्व बैंकका अध्यक्ष डेभि माल्पासले आफ्नो कार्यकाल सकिनु अगावै राजीनामा दिने घोषणा गरेका छन् । माल्पासद्वारा बुधबार जारी विज्ञप्तिमा भनिएको छ, “विश्वको प्रमुख विकास संस्थाको अध्यक्षको रुपमा सेवा गर्न पाउनु ठूलो सम्मान र सौभाग्यको कुरा हो । विकासशील देशले अभूतपूर्वसङ्कटको सामना गरिरहेको अवस्थामा बैङ्क समूहले नयाँ गति, नवीनता र प्रभावको साथ प्रतिक्रिया दिएको छ ।”
माल्पासले चार वर्षभन्दा बढी समय काम गरेपछि विश्व बैंकको आर्थिक वर्षको अन्त्यमा जुन ३० मा पदबाट राजीनामा दिने विश्व बैंकले जनाएको छ । विश्वका १८७ राष्ट्रको समूह विश्व बैंकले गरिबी न्यूनीकरणका लागि विकासशील मुलुकलाई ऋण दिने गरेको छ ।
अमेरिकाका पूर्वराष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले माल्पासलाई सन् २०१९ मा पाँच वर्षका लागि विश्व बैंकको प्रमुखमा नियुक्त गरेका थिए । सबैभन्दा ठूलो शेयरधारकको रूपमा, संयुक्त राज्य अमेरिकाले परम्परागत रूपमा यसको राष्ट्रपति नियुक्त गर्दछ । माल्पासको कार्यकालमा, सङ्गठनले विश्वव्यापी महामारी र युक्रेनमा रूसको युद्धसहित धेरै सङ्कटहरूको सामना गरेको थियो ।
विश्व बैंकले माल्पासले यी दुवै को प्रतिक्रियामा वित्तीय क्षेत्रमा उच्च वृद्धि लागू गरेको बताएको छ । उनलशे आर्थिक वृद्धि बढाउने, सरकारी ऋणको बोझ कम गर्ने र गरिबी घटाउन सहयोग गर्ने नीतिमा पनि जोड दिए ।
सीएनएनले उनको कार्यकाल विवादास्पद रहेको जनाएको छ । जीवाश्म ईन्धनले ग्रहलाई तातो बनाइरहेको वैज्ञानिक सहमतिलाई स्वीकार गर्न अस्वीकार गरेपछि माल्पासले पद छोड्नुपर्ने आवाज उठेको महिनौँपछि माल्पासको बहिर्गमन हुनलागेको हो ।
सिएनएनका अनुसार माल्पासले गत सेप्टेम्बरमा जलवायुसम्बन्धी एक समितिमा जीवाश्म ईन्धन जलाउँदा खतरनाक तरिकाले ग्रहलाई तातो बनाइरहेको वैज्ञानिक सहमतिलाई स्वीकारशेका थिएशकीश थिएनन् भन्ने पुष्टि गर्न अस्वीकार गरेपछि उनलशे जलवायु अभियन्ताको आलोचनाको सामना गर्नुपरेको थियो ।
यसैबीच, ट्रेजरी सेक्रेटरी जेनेट येलेनले माल्पासलाई उनको सेवाको लागि धन्यवाद दिँदै भने, “हामी सबैले जलवायु परिवर्तनविरुद्धको लडाइँमा हाम्रो सामूहिक महत्वाकङ्क्षालाई बढाउने कार्य जारी राख्नुपर्छ तर अध्यक्ष माल्पासको कार्यकालमा विश्व बैंकले हालै यस क्षेत्रमा महत्वपूर्ण प्रगतिहरू गरेको छ ।
“रुसको गैरकानुनी र अकारण आक्रमणको सामना गर्दै युक्रेनलाई उनको बलियो समर्थन, अफगान जनतालाई सहयोग गर्ने काम र कम आय भएका देशहरूलाई ऋण कटौतीमार्फत ऋण स्थिरता हासिल गर्न मद्दत गर्ने उहाँको प्रतिबद्धताबाट विश्वले फाइदा उठाएको छ,” उनले भने ।
यो बहिर्गमनले बाइडेन प्रशासनलाई विश्व बैंकको नयाँ प्रमुख नियुक्त गर्न अनुमति दिन्छ । अमेरिकाले परम्परागत रूपमा विश्व बैंकको अध्यक्ष छान्न पाउँछ, जुन पाँच वर्षको पद हो । युरोपेली सङ्घले अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषको प्रमुख चयन गर्ने प्रचलन छ ।